Όταν το οδόστρωμα είναι πολύ στενό ή στενεύει επειδή τοπικά είναι σε άσχημη κατάσταση στο ρεύμα κυκλοφορίας σας (σχ. 7.31) ή αν οδηγείτε το λιγότερο ογκώδες από τα συναντώμενα οχήματα, πρέπει να μειώσετε ταχύτητα ή και να σταματήσετε, ιδιαιτέρως εάν με τον τρόπο αυτόν θα διευκολύνετε τη διέλευση των πιο βαρέων αυτοκινήτων.

Σχ. 7.31

Συνάντηση σε στενό δρόμο.

Εξαίρεση: τα λεωφορεία έχουν προτεραιότητα έναντι των φορτηγών.

Μερικές φορές η προτεραιότητα καθορίζεται από τη σήμανση:

• Το όχημα που έρχεται αντίθετα έχει την προτεραιότητα. Η πινακίδα Ρ-5 που φαίνεται στο σχήμα 7.32 τονίζει ότι πρέπει να παραχωρήσετε την προτεραιότητα.

• Σύμφωνα με την πινακίδα Ρ-6 που φαίνεται στο σχήμα 7.33 έχετε την προτεραιότητα. Το όχημα που έρχεται αντίθετα πρέπει να σας παραχωρήσει την προτεραιότητα.

Σε κάθε περίπτωση αφήνετε να περάσουν τα οχήματα άμεσης ανάγκης που έχουν προτεραιότητα (ασθενοφόρα κλπ.).

Σχ. 7.34

Εμπόδιο στο δρόμο.

Ως γενικός κανόνας ισχύει ότι το όχημα που κατεβαίνει πρέπει να παραχωρήσει την προτεραιότητα στο όχημα που ανεβαίνει.

Στο σχήμα 7.35 τα κόκκινα οχήματα πρέπει να παραχωρήσουν την προτεραιότητα στα αντίστοιχα κίτρινα οχήματα.

Παρόλα αυτά, αν είναι απαραίτητη η οπισθοδρόμηση, τότε η υποχρέωση αυτή επιβάλλεται:

• Στο όχημα που κατεβαίνει, αν πρόκειται για δύο οχήματα της ίδιας κατηγορίας
[σχ. 7.35(α, β)].

• Στο πιο ελαφρύ όχημα σε σχέση με το βαρύτερο όχημα.

• Στο φορτηγό σε σχέση με το λεωφορείο [σχ. 7.35(γ)].

• Σε ένα ενιαίο όχημα μονάχα σε σχέση με όχημα που ρυμουλκεί άλλο [τροχόσπιτο, κλπ. [σχ. 7.35(δ)].

Όταν το όχημα που ανεβαίνει διαθέτει κοντά του χώρο όπου είναι εύκολο να σταθμεύσει τότε είναι εκείνο που πρέπει να διευκολύνει τη διέλευση.

Κατ' εξαίρεση μπορείτε να προσπεράσετε από τα δεξιά μόνο στην περίπτωση που ο οδηγός που προηγείται επισημαίνει την πρόθεσή του να στρίψει αριστερά (σχ. 7.36). Στην περίπτωση αυτή, αν διαθέτετε αρκετό χώρο, τον προσπερνάτε από τα δεξιά.

Σχ. 7.36

Προσπέρασμα από δεξιά αυτοκινήτου που θα στρίψει αριστερά.

Οι δρόμοι αυτοί διαθέτουν από μία λωρίδα σε κάθε κατεύθυνση. Σε αυτήν την κατηγορία δρόμου, όταν πραγματοποιείτε προσπέρασμα θα υποχρεωθείτε να χρησιμοποιήσετε μέρος ή το σύνολο του ρεύματος που διατίθεται στα αντιθέτως κινούμενα οχήματα (σχ. 7.37).

Σχ. 7.37

Προσπέρασμα σε δρόμο διπλής κατευθύνσεως.

Σε αυτήν την περίπτωση το προσπέρασμα πραγματοποιείται αν επιτρέπεται από την οριζόντια σήμανση (διακεκομμένη διαχωριστική γραμμή), αν υπάρχει επαρκής ορατότητα και εφόσον το αντίθετο ρεύμα είναι ελεύθερο για όσο μήκος θα χρειασθείτε για το προσπέρασμα.

Πρέπει να διατηρείτε αναμμένο το αριστερό σας φλας για όσο χρόνο προσπερνάτε.

Κατά τη διάρκεια του ελιγμού για το προσπέρασμα θα πρέπει να εγκαταλείψετε για όσο το δυνατό λιγότερο χρόνο τη δεξιά λωρίδα.

Πρέπει λοιπόν να κινείσθε σαφώς πιο γρήγορα από το όχημα που προηγείται. Προσπαθήστε να έχετε μεγαλύτερη ταχύτητα από αυτόν που θα προσπεράσετε, τουλάχιστον κατά 20 km/h.

Αν είναι απαραίτητο θα επιλέξετε μικρότερη σχέση στο κιβώτιο (π.χ. από 4η ταχύτητα θα μεταβείτε στην 3η), ώστε να αποκτήσετε, το ταχύτερο, επαρκή επιτάχυνση.

Μη διστάσετε να χρησιμοποιήσετε προσωρινά το σύνολο της ισχύος του κινητήρα.

Ακόμα και αν τα οχήματα μπροστά σας διατηρούν επαρκή απόσταση ασφαλείας, δεν πρέπει να παρεμβληθείτε ποτέ μεταξύ τους. Ο οδηγός του οχήματος που θα προσπεράσετε θα δυσανασχετήσει εφόσον τον αναγκάσετε να επιβραδύνει για να αποκτήσει εκ νέου την απαιτούμενη απόσταση ασφαλείας (σχ. 7.38).

Στην ανάγκη μεταφερθείτε ελαφρά προς τον άξονα του οδοστρώματος.

Βεβαιωθείτε ότι κανένα εμπόδιο (πεζός, ποδηλάτης, μοτοσυκλετιστής κλπ.) δεν θα υποχρεώσει το όχημα που θα προσπεράσετε να κινηθεί προς τα αριστερά και να σας εμποδίσει να πραγματοποιήσετε ένα ασφαλές προσπέρασμα (σχ. 7.39).

Όταν υπάρχουν δύο κατευθύνσεις κυκλοφορίας, με μια λωρίδα ανά κατεύθυνση, δεν πρέπει να ακολουθείτε ποτέ κάποιο όχημα που προσπερνά ήδη μπροστά από σας. Υπάρχει κίνδυνος να σας κρύβει κάποιο επερχόμενο όχημα, μπορεί να παραιτηθεί ξαφνικά από την προσπάθεια προσπεράσματος ή να στρίψει αριστερά (σχ. 7.40).

Αν έχετε περιορισμένη ορατότητα (στροφή, κορυφή ανηφορικής οδού, ομίχλη, βροχή ή χιόνι), είναι προτιμότερο να μην προσπεράσετε!

Πριν εγκαταλείψετε τη δεξιά λωρίδα για να προσπεράσετε, βεβαιωθείτε με τη βοήθεια του εσωτερικού και των εξωτερικών καθρεπτών πως κανένας άλλος οδηγός δεν ετοιμάζεται να σας προσπεράσει (σχ. 7.41).

Προσοχή στην παγίδα της νεκρής γωνίας (κεφ. 1 σελ. 16). Μια ματιά πάνω από τον αριστερό σας ώμο θα σας επιτρέψει να την αποφύγετε.

Όταν έχετε αποφασίσει να προσπεράσετε, ελέγξετε το δρόμο μπρος και πίσω σας και χρησιμοποιήστε το αριστερό σας φλας, ώστε να γίνει γνωστός ο σκοπός σας.

Βεβαιωθείτε πως ο χρήστης που προηγείται κατάλαβε την επιθυμία σας. Παρατηρήστε αν σας είδε στον καθρέπτη του και αν κινήθηκε το όχημά του προς τα δεξιά.

Εκτός κατοικημένων περιοχών, αν είναι απαραίτητο, χρησιμοποιήστε τα φώτα ή την κόρνα σας για να τον προειδοποιήσετε συμπληρωματικά για το σκοπό σας.

Αφού ελέγξετε προσεκτικά και προειδοποιήσετε, για να ξεκινήσετε το προσπέρασμα πρέπει να επιταχύνετε αρκετά. Για να το επιτύχετε ίσως χρειασθεί να κατεβάσετε μια σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων λίγο πριν εγκαταλείψετε τη δεξιά λωρίδα όπου βρίσκεσθε [σχ. 7.42(α)].

Βγείτε ήρεμα στην αριστερή λωρίδα κρατώντας την ελάχιστη απόσταση ασφαλείας των δέκα μέτρων από το όχημα που προηγείται. Έτσι αποφεύγετε κάθε πιθανό κίνδυνο να προσκρούσετε στο προπορευόμενο όχημα, αν αυτό επιβραδύνει ή αλλάξει θέση ξαφνικά [σχ. 7.42(β)].

Όταν προσπερνάτε:

• Κάποιον πεζό, ζώο ή ιππέα.

• Κάποιο ζωήλατο όχημα.

• Κάποια δίκυκλη ή τρίκυκλη μοτοσυκλέτα αυτή η απόσταση πρέπει να είναι τουλάχιστον ενός μέτρου.

Διατηρήστε την επιτάχυνσή σας μέχρι να εγκαταλείψετε το ταχύτερο δυνατόν τη λωρίδα προσπεράσματος [σχ. 7.42(γ)].

Επαναφέρετε το όχημά σας στη δεξιά λωρίδα όταν βεβαιωθείτε ότι βλέπετε στον εσωτερικό σας καθρέπτη το όχημα που μόλις προσπεράσατε [σχ. 7.42(δ)]. Προσοχή στην παγίδα της νεκρής γωνίας στα δεξιά.

Χρησιμοποιήσετε το δεξί φλας για να επισημάνετε την πρόθεσή σας.

Όταν κάποιος άλλος οδηγός προτίθεται να σας προσπεράσει, διευκολύνετε τον ελιγμό του ακόμη και αν αυτός είναι λανθασμένος.

Για το σκοπό αυτό πρέπει:

• Να πάτε όσο το δυνατόν δεξιότερα.

• Να αποφύγετε να επιταχύνετε δυσκολεύοντας το προσπέρασμά του.

Δεν χρειάζεται να επιβραδύνετε το όχημά σας. Κάντε το μόνο αν το όχημα που σας προσπερνά βρίσκεται ήδη στο ύψος σας και δημιουργείται κίνδυνος ατυχήματος. Βοηθάτε με τον τρόπο αυτό να επανέλθει γρηγορότερα στα δεξιά.

Το βράδυ, εκτός κατοικημένης περιοχής, όταν έχετε αναμμένα τα μεγάλα φώτα και ο οδηγός που σας προσπερνά φθάσει στο ύψος σας, ανάψτε τα φώτα διασταυρώσεως (μεσαία), ώστε να μην τον τυφλώσετε καθώς περνά μπροστά σας. Την ίδια στιγμή αυτός πρέπει να ανάψει τα φώτα πορείας (μεγάλα) (σχ. 7.43).

Σχ. 7.43

Χρήση φώτων κατά το προσπέρασμα τη νύκτα, εκτός κατοικημένης περιοχής.

Σε κάποια στροφή ή σε κορυφή ανηφορικού δρόμου έχετε τη δυνατότητα να προσπεράσετε δίκυκλο υπό την προϋπόθεση να μην εισέλθετε στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας (σχ. 7.44). Πρόκειται για δύσκολο ελιγμό και καλόν είναι να μην τον εφαρμόζετε παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.

• Σε μονόδρομο.

• Σε δρόμο διπλής κατευθύνσεως, υπό την προϋπόθεση να μην πατήσετε το αντίθετο ρεύμα του οδοστρώματος.

Δεν πρέπει ποτέ να προσπεράσετε ένα τραμ στη στάση, κατά τη διάρκεια της ανόδου ή της καθόδου των επιβατών, από την πλευρά από την οποία πραγματοποιείται αυτή.

Κινείσθε σε δρόμο διπλής κυκλοφορίας και οι δύο κατευθύνσεις διαχωρίζονται από συνεχή γραμμή. Εάν η κατεύθυνσή σας διαθέτει περισσότερες της μιας λωρίδες κυκλοφορίας, μπορείτε να προσπεράσετε διότι η συνεχής γραμμή προστατεύει τη λωρίδα προσπεράσματός σας (σχ. 7.45).

Σε αυτήν την περίπτωση έχετε την δυνατότητα να ακολουθήσετε κάποιο άλλο όχημα που προσπερνά.

Όταν κινείσθε σε στοίχους (σειρές) και η ταχύτητα και η ορατότητά σας το επιτρέπουν, μπορείτε να προσπεράσετε πολλά αυτοκίνητα σε ένα προσπέρασμα (σχ. 7.46).

Σχ. 7.46

Προσπέρασμα σε στοίχους.

Προηγουμένως βεβαιωθείτε ότι κανένας άλλος οδηγός, μπροστά ή πίσω σας, δεν ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τη λωρίδα του για να προσπεράσει.

Διατηρήστε το αριστερό σας φλας αναμμένο όσην ώρα προσπερνάτε.

Όταν η κυκλοφορία είναι πυκνή και γίνεται σε παράλληλους στοίχους οχημάτων, αν κάποιος «στοίχος» κινείται πιο γρήγορα από τους υπόλοιπους δεν θεωρείται προσπέρασμα.

Αποφεύγετε να προσπερνάτε σε ισόπεδη διάβαση, ακόμη και στις ελάχιστες περιπτώσεις που επιτρέπεται.

Προσπέρασμα προ ή επί ισόπεδης διαβάσεως απαγορεύεται εκτός εάν:

• Το προπορευόμενο όχημα πρόκειται να στρίψει αριστερά.

• Η οδός στην οποία κινείσθε έχει προτεραιότητα.

• Η κυκλοφορία ρυθμίζεται από φωτεινό σηματοδότη ή τροχονόμο.

• Το όχημα που θα προσπεράσετε είναι δίκυκλο ή τρίκυκλο.

Απαγορεύεται το προσπέρασμα λίγο πριν ή επάνω σε ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση, εκτός αν υπάρχει φωτεινή σηματοδότηση. Και στην περίπτωση αυτή όμως να αποφεύγετε το προσπέρασμα πάνω στη διάβαση.

Από τη θέση της πινακίδας Ρ-30 (σχ. 7.47) και μετά, απαγορεύεται το προσπέρασμα κάθε οχήματος με κινητήρα εκτός των δικύκλων χωρίς πλευρικό κάνιστρο (σχ. 7.48).

Η λήξη της απαγορεύσεως για το προσπέρασμα ανακοινώνεται με μια από τις πινακίδες Ρ-36 και Ρ-38 (σχ. 7.49).

Οι κανόνες, οι απαγορεύσεις και οι ποινές για το προσπέρασμα περιλαμβάνονται στο άρθρο 17 του Κ.Ο.Κ.

Απαγορεύεται να προσπεράσετε σε κάποια διασταύρωση όταν οφείλετε να παραχωρήσετε την προτεραιότητα, δηλαδή:

• Σε μια διασταύρωση χωρίς σήμανση.

• Σε μια διασταύρωση που σημαίνεται με μια από τις πινακίδες Ρ-1, Ρ-2, Κ-26, Κ-32, Κ-36 (σχ. 7.50).

Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να κινηθείτε πάνω σε ή να υπερβείτε κάποια συνεχή γραμμή (σχ. 7.51).

Ακόμα, δεν πρέπει να πατήσετε ή να υπερβείτε τις μικτές γραμμές που χωρίζουν τις αντίθετες κατευθύνσεις κυκλοφορίας (μία συνεχής γραμμή και μία παράπλευρη διακεκομμένη) εάν η συνεχής γραμμή βρίσκεται στην πλευρά σας.

Δεν πρέπει να ξεκινάτε το προσπέρασμα σε λωρίδες, όπου έχουν χαραχθεί βέλη συμπτύξεως, που σας ειδοποιούν ότι αυτή η λωρίδα θα διακοπεί (σχ. 7.53).

Σχ. 7.53

Απαγόρευση προσπεράσματος λόγω βελών

Σημαίνονται με πινακίδες αναγγελίας κινδύνου τοποθετημένες σε αρκετή απόσταση πριν τη στροφή, εφόσον το επιτρέπει η κατασκευή της οδού.

Ο συνδυασμός των πινακίδων του σχήματος 7.54 προαναγγέλλει επικίνδυνες διαδοχικές στροφές μετά από απόσταση 200 m, από τις οποίες η πρώτη στροφή είναι προς τα αριστερά.

Ο συνδυασμός των πινακίδων του σχήματος 7.55 προαναγγέλλει επικίνδυνες διαδοχικές στροφές επί μήκους 1000 m από τις οποίες η πρώτη είναι προς τα δεξιά. Η πρώτη στροφή βρίσκεται συνήθως στα 100 - 200 m από την πινακίδα.

Οι πολύ επικίνδυνες καμπύλες (πολύ «κλειστές» ή με κακή ορατότητα), σημαίνονται με σειρά πινακίδων που εικονίζουν αιχμές βέλους προσανατολισμένες σύμφωνα με την κατεύθυνση της καμπύλης (σχ. 7.56 και 7.57).

Σχ. 7.56

Επικίνδυνη στροφή δεξιά.

Η δύναμη αυτή ισορροπείται από την πρόσφυση των ελαστικών του οχήματός σας. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι διπλασιάζοντας την ταχύτητα του αυτοκινήτου σας σε μια στροφή τετραπλασιάζετε τη δύναμη που το ωθεί προς τα έξω!

Όσο πιο κλειστή είναι η στροφή τόσο περισσότερο αυξάνεται η «φυγόκεντρος δύναμη» και δυσχεραίνεται το έργο των ελαστικών και των αναρτήσεων του οχήματός σας.

Εξισορροπήστε τη φυγόκεντρο δύναμη που ασκείται στο σώμα σας κατά τη στροφή, με καλύτερη στήριξη στο κάθισμα και όχι στο τιμόνι.

Ρυθμίζετε πάντα την ταχύτητά σας ώστε να μπορείτε να σταματήσετε στο τμήμα του δρόμου που βλέπετε.

Να αποφεύγετε το φρενάρισμα μέσα στη στροφή διαφορετικά το όχημά σας κινδυνεύει να βγει έξω από το οδόστρωμα (ειδικά αν το φορτίο του είναι μεγάλο).

Παρόλα αυτά αν κάποιος άμεσος κίνδυνος σας αναγκάσει να φρενάρετε ξαφνικά, θυμηθείτε να ευθυγραμμίσετε τους μπροστινούς τροχούς (επαναφορά τους στην ευθεία).

• Να ελέγξετε μπροστά και πίσω το δρόμο.

• Ενώ βρίσκεσθε πάντα μέσα στη λωρίδα κυκλοφορίας να πάρετε θέση φέρνοντας το όχημά σας κοντά στο αντίθετο όριο της λωρίδας σε σχέση με τη διεύθυνση της στροφής (π.χ. εάν η στροφή είναι προς τα δεξιά οδηγήστε το όχημά σας κοντά στην αριστερή γραμμή της λωρίδας σας). Έτσι βλέπετε βαθύτερα μέσα στη στροφή (σχ. 7.59).

• Να ρυθμίσετε την ταχύτητά σας και αν χρειασθεί να φρενάρετε ελαφρά.

• Να κατεβάσετε μία σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων αν χρειάζεται.

• Να διατηρείτε την ταχύτητά σας σταθερή.

• Να αποφεύγετε το φρενάρισμα ή το πάτημα του συμπλέκτη. Έτσι εξασφαλίζετε την καλύτερη δυνατή πρόσφυση των ελαστικών στο οδόστρωμα.

• Ακολουθείτε προσεκτικά την καμπύλη της στροφής κοιτώντας όσο γίνεται μακρύτερα. Όταν πλησιάζετε την έξοδο της στροφής και το οπτικό σας πεδίο έχει διευρυνθεί επιταχύνετε ομαλά.